Rząd wprowadził istotne zmiany w systemie emerytalnym rolników. Zlikwidowano m.in. niektóre przywileje. Jakim modyfikacjom uległy zasady przyznawania świadczeń i jaką wysokość mają teraz emerytury rolnicze?
Emerytury rolnicze – wysokość
Od 2018 roku kwota emerytury podstawowej, według której ustala się wysokość rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych, wynosi 912,86 zł. Co ważne, jeżeli kwota przyznanej od 1 marca 2018 r. emerytury rolniczej okaże niższa od kwoty najniższej emerytury pracowniczej, czyli 1.029,80 zł, wysokość świadczenia będzie podwyższona do 1.029,80 zł. Do wspomnianego progu nie zostaną podniesione:
- emerytury przyznane na podstawie wcześniejszych przepisów (na mocy art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników);
- świadczenia zawieszone w związku z prowadzeniem działalności rolniczej albo osiąganiem przychodów z tytułu zatrudnienia;
- emerytury wypłacane w wysokości pro-rata;
- emerytury pobierane w zbiegu z emeryturą lub rentą z innego ubezpieczenia społecznego, jeżeli ich suma przekracza kwotę najniższej emerytury pracowniczej (wyjątek: renta rodzinna wypłacana w zbiegu z rentą socjalną).
Jak ustalić wysokość emerytury rolniczej?
Emerytura rolnicza składa się z części składkowej i uzupełniającej. Suma tych dwóch elementów stanowi całkowitą wysokość świadczenia. Dla każdej ze wspomnianych części trzeba ustalić wskaźnik wymiaru, czyli liczbę wyrażającą stały stosunek świadczenia emerytalno-rentowego do emerytury podstawowej , z zaokrągleniem do drugiego miejsca po przecinku. Część składkową ustala się przyjmując po 1% emerytury podstawowej (912,86 zł) za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Do liczby lat dolicza się:
- czas (w latach) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 1 stycznia 1983 r. do dnia 31 grudnia 1990 r., po 1% emerytury podstawowej za każdy rok. Więcej niż 1% należy się w sytuacji opłacenia rocznej składki wyższej niż 120% przeciętnej emerytury podstawowej w danym roku;
- lata prowadzenia gospodarstwa rolnego albo pracy w takim gospodarstwie w okresie od 1 lipca 1977 r. do dnia 31 grudnia 1982 r., za które była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników. Uzyskuje się po 1% emerytury podstawowej za każdy rok;
- lata prowadzenia gospodarstwa rolnego albo pracy w nim (bez podlegania innym ubezpieczeniom społecznym) po ukończeniu 16 roku życia przypadające przed 1 lipca 1977, ale nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury lub renty rolniczej. Otrzymuje się po 0,5% emerytury podstawowej za każdy rok;
- czas podlegania innemu ubezpieczeniu przeliczany w wymiarze półtorakrotnym. Okresów tych nie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości emerytury rolniczej osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r.
Część uzupełniająca wynosi 95 % emerytury podstawowej, jeśli liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowej jest mniejsza od 20. Za każdy rok powyżej 20 lat przyjęty do części składkowej obniża się część uzupełniającą o 0,5% emerytury podstawowej.
Zasady przyznawania emerytur rolniczych
Według obecnie obowiązującego prawa, emerytury rolnicze przysługują osobom ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) jako rolnicy lub członkowie rodziny rolnika, którzy pracują w gospodarstwie. Świadczenie można uzyskać, jeśli:
- osiągnęło się wiek emerytalny;
- podlegało się ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 25 lat.
Prowadzenie gospodarstwa i pracowanie na podstawie umowy o pracę
Jeżeli rolnik był ubezpieczony w KRUS i ZUS, może uzyskać podwójne świadczenie wypłacane z dwóch systemów, jeśli urodził się do 31 grudnia 1948 r., a jego świadczenia w systemie powszechnym ustala się w sposób kapitałowy. KRUS wlicza wtedy w wymiarze półtorakrotnym okresy składkowe ZUS do emerytury rolniczej. W przypadku posiadania zbyt krótkiego stażu w KRUS, uzyskują świadczenie w ZUS.
Zmiany w prawie regulującym świadczenia dla rolników dotyczą nie tylko zasad przyznawania emerytur rolniczych, ale także sposobu ustalania ich wysokości. Warto zapoznać się z modyfikacjami, by dowiedzieć się, jaka kwota przysługuje w przypadku konkretnego stażu w KRUS.